Çocuk Göz Sağlığı

Görme yetisinin sağlıklı olması çocukların dünyayı keşfetmelerine ve öğrenmelerine yardımcı olur. Bilişsel ve sosyal gelişimleri açısından oldukça önemlidir. Erken dönemde tedavi edilmemiş görme sorunları çocukların gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilir, öğrenme güçlüğüne yol açabilir hatta görme yetisinde kalıcı olarak azalma gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi oldukça önemlidir. Görme yetisinin sağlıklı olması okul çağındaki çocuklarda akademik performansın önemli bir parçasıdır ve ortaya çıkan görme sorunları yetişkinlik döneminde de yaşam kalitesininin önemli ölçüde düşmesine yol açabilir. 

Bebekler yaklaşık 6 haftalıkken gözleriyle dikkatleri çeken bir nesneyi izleyebilmeli ya da dikkatlerini çekmek isteyen birine gözleriyle tepki verebilmelidir. Bebeğin nesneye odaklanamadığı ya da gözleriyle takip edemediği durumlarda doktora başvurulmalıdır. Bebeklerin gözlerinde şaşılık olabilir özellikle 3. aylarına kadar bu çoğu zaman normaldir. Ancak düzelme görülmüyorsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Erken tanı tedavi sürecinin planlanmasında oldukça önemlidir. 

Şaşılık

Şaşılık gözlerin doğru şekilde hizalanmadığı ve farklı yönlere baktığı, göz hareketlerindeki senkronizasyonun bozulduğu durumdur. Diğer göz aşağı, yukarı ya da yana bakarken sağlıklı göz normal görülebilir. Yanlış hizalama bir gözden diğerine kayabilir. Sağlıklı görebilmek için her iki gözün de aynı noktayı hedef alması gerekir, bu nedenle şaşılık görüş kalitesini etkileyen bir rahatsızlıktır.

Göz numarasının çok yüksek olması nedeniyle çocuğun sürekli net görmeye çalışması, her iki göz numarasındaki farklılık, hamilelik döneminde yaşanan çeşitli sağlık sorunları ve genetik geçiş çocukluk dönemi şaşılık belirtileri arasında sayılabilir. Çocukluk dönemi kataraktının semptomu olarak da şaşılık görülebilir. Bu görüldüğünde ertelenmeden göz muayenesi yapılması gerekir. Göz hizasındaki sorun her zaman var olabilir ya da kişi yorgun, hasta ya da yakın okuma yaptığında görülebilir. Hizalanmadaki sorun bir gözden diğerine kayabilir. 

Şaşılık tedavisi çocuğun yaşı, semptomların ciddiyeti ve doktorun talimatlarına ne kadar uyulduğu gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Kapama tekniğinde sağlık göz bandajlanır ve zayıf olan gözün okuma gibi etkinliklerle zayıf göz çalışmaya teşvik edilir. Bandaj genellikle her gün birkaç saat kullanılır, hastanın yaşı ve tıbbi durumuna göre bu süre değişiklik gösterebilir. Kapama tekniği diğer tedavi yöntemleri ile birlikte uygulanabilir. Şaşılık tedavisinde gözlük kullanımına da başvurulabilir. Bazı şaşılık tiplerinde gözlük kullanımı ile tam anlamıyla iyileşme sağlanabilmektedir. 

Göz Tembelliği

Göz tembelliği (ambliyopi) göz beyin bağlantısıyla ilgili gelişimsel bir hastalıktır. Göz sinirlerinde yapısal herhangi bir sorun olmamasına rağmen görme keskinliğinin düşmesine neden olur. Göz tembelliği görüldüğünde beyin bir göze diğerinden daha fazla odaklanır ve diğerini görmezden gelir. Zamanında müdahale edilmezse göz sinirleri olması gerektiği gibi gelişemez ve bu durum kalıcı görme sorunlarına neden olabilir. Göz tembelliği neredeyse her zaman sadece bir gözü etkiler ancak bazı durumlarda her iki gözde birden görülebilir.

Göz tembelliğinin kesin tanısı göz muayenesi ile koyulabilir. Bu nedenle çocukların erken dönemde göz muayenesine götürülmesi önem taşır. Göz tembelliği genellikle bir gözde meydana geldiğinden birçok ebeveyn durumdan habersizdir. Göz tembelliği tedavisi çocuğun yaşı, semptomların ciddiyeti ve doktorun talimatlarına ne kadar uyulduğu gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bandajlayarak kapama tekniği, ortoptik tedavi ve CAM tedavisi gibi farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. 

Kırma Kusurları

Kırma kusurları miyopi, hipermetropi, astigmatizma olarak incelenmektedir. Görme yetisi yaşamın ilk yıllarında geliştiğinden kırma kusurlarının erken yaşta tanı ve tedavisi oldukça önemlidir. Kırma kusurları görüldüğünde beyne ulaşan görüntü net değildir. Kırma kusurları ayrıca çocukluk çağında göz tembelliğine neden olabilir. Bunun gerçekleşmemesi adına tedavi edilmeleri şarttır. Standart tedavi gözlük kullanımıdır.

Göz muayenesi herhangi bir sorun görülmese dahi 3 ila 4 yaşları arasında yapılmalıdır. Ancak annenin hamilelik sırasında geçirdiği CMV ya da kızamıkçık enfeksiyonu gibi tıbbi bir durumu mevcutsa, prematüre doğum gerçekleşmişse ya da ailede göz tembelliği, şaşılık, doğumsal katarakt, doğumsal glokom ya da göz tümörü öyküsü gibi durumlar mevcutsa göz muayenesi mutlaka 3 yaşından önce gerçekleştirilmedir. Çocuk göz sağlığının korunması için erken tanı oldukça önemlidir.