Dejeneratif Skolyoz Tedavisi

Dejeneratif skolyoz, genellikle 50 yaş sonrasında ortaya çıkan, omurganın yaşın ilerlemesi ile birlikte deforme olmasıyla kendisini gösteren skolyoz türüdür. Diğer skolyoz türlerinde olduğu gibi eğriliğin 10 derece üstünde olması gereklidir.

Başka bir nedene gerek duymaksızın genellikle zaman içinde doğal olarak oluşan doformiteler ile ilgilendirilse de osteoporoz (kemik erimesi) ya da gençlik döneminde tedavi edilmemiş idiopatik skolyozun zaman içerisinde büyümesi ile de meydana gelebilmektedir.

Çoğu skolyoz belirtileri erken yaşlarda fark edilmektedir. Bu tür vakalar genelde idiopatik skolyoz ve diğer yapısal skolyoz türleri için geçerlidir. Ancak bazı durumlarda daha ileri yaşlarda da skolyoz gözlemlenebilir.

Dejeneratif Skolyoz Neden Olur?

Yaşlanma ile gelişen kemik erimeleri ve kasların güçsüzleşmesi oldukça doğal bir durumdur.Dejeneratif skolyoz genel olarak yaşlanmanın getirdiği deforme edici özellikler ile ilişkilendirilmektedir. Diğer yapısal skolyoz türlerinden farklı olarak, yaşın ilerlemesi ve buna bağlı doğal kemik erimesi, osteoporoz, ve çocuklukta ortaya çıkan idiopatik skolyozun ilerlemesi ile ortaya çıkabilmektedir.

Zaman içerisinde omurlar arasındaki disklerin dejenere olması, faset eklemlerin yıpranmasına neden olur ve sonucunda omurga yatay düzlemde kayma yaşar. Bu kaymaya bağlı olarak gelişen eğrilik dejeneratif skolyoza neden olmaktadır. Bu noktada eğriliklerden çok disklerin deforme olmasına bağlı olarak sinirlere uygulanabilecek baskılar hastalar için daha önemli olabilmektedir.

Diğer skolyoz türlerinden farklı olarak burada ağrının kaynağı eğrilik değil, eğriliğin yarattığı ya da dolaylı yoldan izin verdiği baskılardan dolayı sinirler düzeyinde ağrı oluşmasıdır. Buna ek olarak omurgadaki eğrilik bazı denge bozulmalarına yol açabilir ve hasta öne, yana ya da arkaya yatık durma eğiliminde olabilmektedir.

Dejeneratif Skolyoz Belirtileri

Dejeneratif skolyoz belirtileri, aslında tipik skolyoz belirtileri gibidir. Buradaki sorun hastanın kozmetik kusurlarından çok disk erimeleri ile meydana gelebilecek sinirlere bağlı komplikasyonlardır. Hastanın sinirlerine zarar gelmesi uzuvlarda uyuşukluk, kısmi felç, ağrı gibi semptomları beraberinde getirebilmektedir.

Hatalar genellikle ağrı şikayeti ile klinikleri veya hastanaleri ziyaret etmektedirler. Bu ağrı başlarda pek rahatsız etmese de genelde yavaşça artma eğilimi göstermektedir. Sıklıkla sırt ve bel bölgesinde donuk bir ağrı olarak kendisini göstermektedir .Ancak boyun bölgesinde de hissedilebilmektedir. Faset eklemler ile ilgili olduğundan ayakta daha fazla yüke maruz kalan bu eklemler, otururken daha az ağrı yapmaktadır. Dejeneratif skolyoz vakalarında hastalar genellikle yürümeyi sevmezler. En genel anlamda dejeneratif skolyoz belirtileri şunlardır:

• Ağrı
• Duruş bozuklukları
• Lomber spinal kanal daralması sonucu yürüme esnasında oluşabilecek kas ağrı ve krampları
• Kalça ayak baldır uyluk bölgelerinde karıncalanma
• Kifoz (kamburluk)

Dejeneratif Skolyoz Tedavisi

Dejeneratif skolyoz vakalarında diğer skolyoz vakalarında tercih edilen cerrahi yöntemler pek kullanılmamaktadır. Cerrahi işlemlerin amaçları genelde eğriliği durdurmak olduğundan ve dejeneratif skolyozda eğrilik artması daha yavaş eğiliminde olduğundan tedavi ağrıyı azaltmaya yöneliktir. Ağrının sebebinin eğrilik değil sinirler ile ilgili olması cerrahi yöntemden çok diğer yöntemleri uygun kılmaktadır.Hastaların yaşam kalitelerini artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yönelik uygulanan bu tedaviler, çoğu dejeneratif skolyoz vakası için uygun olabilmektedir.

Fizik Tedavi

Kişiye özel oluşturulmuş bir fizik tedavi programı ile yapılacak egzersizler hareketsiz eklemleri hareketlendirebilmektedir. Buna ek olarak bölgesel kasları da kuvvetlendireceğinden, vücut ağırlığının bölgeye uyguladığı kuvvet bir nebze azalmaktadır.

Egzersiz Tedavisi

Skolyozdan kaynaklanan ağrıların giderilmesinde sıklıkla kullanılan bu yöntem omurga sağlığı için de oldukça önemlidir. Bel ve sırt kaslarının kuvvetlenmesi ile bölgedeki baskıyı hafifleteceğinden, az kuvvet uygulayarak eklemler hareket ettirilebilmektedir.

Ağrı Kesiciler

Ağrının şiddetli olduğu durumları kontrol etmek amacı ile doktorun önerdiği ağrı kesicileri almak, ağrıyı azaltmaktadır. Ayrıca skolyozun olduğu bölgeye enjekte edilen iltihap giderici ve ağrı kesici ilaçlar çoğu zaman tedavi süresince kullanılmaktadır. Asıl amaç ağrıyı azaltmak olduğundan doktor, belirli periyotlar ile bu ilaçların kullanılmasını önerebilmektedir.

Korse Tedavisi

Bel bölgesindeki hareketi kısıtlamak suretiyle ağrıyı hafifletmek için çok nadir de olsa doktorlar korse tedavisi önerebilmektedir. Buradaki korse kullanımı idiopatik skolyozdaki eğriliğin ilerlemesini durdurmak amacı ile kullanılan korseler ile karıştırılmamalıdır. Dejeneratif skolyoz zaten çok yavaş ilerlediğinden yalnızca bölgesel ağrıları azaltmak amacı ile nadiren kullanılmaktadır.

Tüm bunlar ile birlikte kilo vermek yine vücudun omurgaya yaptığı baskıyı azaltacağından ağrının hafiflemesine yardımcı olur. Düzenli beslenme programları ile alınabilecek besin takviyeleri de iltihaplanmayı ve disklerin yeteri kadar sıvı almasını sağlamaktadır.

Dejeneratif Skolyoz Ameliyatı

Dejeneratif skolyoz için her ne kadar cerrahiye başvurulma sıklığı az olsa da bazı durumlarda, 50 derece kadar olan eğriliklerde, dejeneratif skolyoz ameliyatı gerekli olabilmektedir. Çoğu zaman bu ameliyatlar sinirlere gelebilecek potansiyel zararların önüne geçmek ve cerrahi dışı yöntemler ile ağrısı hafiflemeyen hastaların ağrılarının giderilmesi için tercih edilmektedir. Başlıca iki farklı seçenek olduğu söylenebilmektedir :

Füzyon Ameliyatı

Diğer skolyoz vakalarında kullanılan füzyon cerrahisi, dejeneratif skolyoz vakaları için de kullanılabilmektedir. Omurların hareketini kısıtlamak amacı ile metal vida ve çubukların yerleştirilmesini içeren bu yöntem yaşı ilerlemiş hastalarda, beraberinde sorunlu diski çıkartıp yerine destekleyici bir kafes koymayı da gerektirmektedir. Bu sayede genellikle osteoporoza ya da harekete bağlı olarak metal çubukların kırılması, oynaması engellenmektedir.

Dekompresyon Ameliyatı

Bu cerrahi yöntemi genellikle füzyon cerrahisi ile birlikte ya da tek başına uygulanır ve hastanın sinire baskı yapan yapıların çıkartılması ile sinire olan baskının kaldırılmasını içermektedir. Bu sayede ağrı büyük ölçüde hafifletilmektedir.