Böbrek ve Üreter Taşı Tedavisi

Böbrek ve üreter taşları günümüzde oldukça yaygın bir hastalık olarak, idrar kanalı boyunca ve böbrek üzerinde gelişen tortul yapıları kapsamaktadır. Üreter böbrekte üretilen idrarı mesaneye taşıyan kanalın adıdır. Dolayısıyla idrar üzerinden biriken malzemeler neticesinde oluşan taşlar hem böbrek üzerinde hem de üreter üzerinde etkisini gösterebilmektedir. Taşlar idrarla birlikte taşınan kristallerin birikerek oluşturdukları sert, tortul yapılanmalardır. Böbrek ve böbrekten mesaneye giden kanal üzerinde birikerek oluşabilen bu taşlar, çoğu zaman kişide hiçbir yakınma belirtisi ortaya çıkmadan kendiliğinden dökülmektedir. Ancak bazı durumlarda böbrek ve üreter taşları dökülmezler ve geliştikleri bölgeye yerleşerek burada deformasyona sebep olurlar. Bu deformasyon ileri seviyelerde çevresine de zarar vermeye başlar ve böbrek ile üreterin fonksiyonlarında yavaşlama meydana gelebilir. Böbrek ve üreter taşları çeşitli tanı uygulamaları kapsamında tespit edilip üroloji branşı çatısı altında gerçekleştirilen tedavi uygulamalarıyla iyileştirilebilirler. Tedavisi planlanmamış böbrek ya da üreter taşı hastalar için ciddi problemler oluşturabilir. Süreç organ kaybı ile sonuçlanabilir. 

Böbrek ve Üreter Taşı Nedenleri Nelerdir?

Böbrek ve üreter taşları hem erkek hem de kadın hastalarda ortaya çıkabilir. Aslında bu taşlar çok sayıda insanda oluşmaktadır ancak kendiliğinden kumlaşarak dökülürler. Böbrek ve üreter taşlarının oluşumundaki en büyük etken idrarın kendisidir. Böbrekler vücuttaki temizlik noktaları olarak kandaki atık ve toksin maddeleri ayrıştırırlar. Bu maddelerin birçoğu da idrarla birlikte vücuttan atılmaktadır. Böbrekten çıkan idrar, üreter üzerinden mesaneye yani idrar deposuna yollanır. İşte bu süreçte böbreğin ayrıştırdığı atık malzemeler üzerinden taşınan kristaller hem böbrek içinde hem de üreter kanalı boyunca birikme gösterebilir. Bu da tortul yaş yapılarının oluşumundaki ana etkendir. Özellikle idrar üretme biçiminde dengesizlik yaşandığı dönemlerde bu kristallerin birikmesi hızlanır ve taş oluşumu da tetiklenmiş olur. 

Böbrek ve üreter taşlarında farklı nedenler de bulunmaktadır. Genetik faktörler, böbrek hastalıkları, böbrekte oluşan yapısal bozukluklar, idrar yolu enfeksiyonları, düşük miktarda sıvı tüketimi, sağlıksız beslenme ve egzersizden uzak yaşam tarzı, sıcak iklim kuşağında yaşamak, bağırsak hastalıkları ve ameliyatları ve son olarak metabolik hastalıklar tortul taş yapılarının oluşmasında etken rolde olabilir. 

Böbrek ve Üreter Taşı Belirtileri Nelerdir? 

Böbrek ve üreter taşları ilk oluşmaya başladıklarında çoğu zaman belirti vermezler. Kitle olarak birikme gerçekleştikten sonra büyüme devam eder ve bu esnada çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Böbrek ve üreter taşlarında en sık karşılaşılan belirti, bazen hafif bazen de oldukça şiddetli olan ağrılı yakınmalardır. Ağrılı yakınmalarla beraber idrar problemleri de gözlenebilir. İdrarda kan, idrar yaparken güçlük çekmek bu problemlere örnektir. Yanı sıra bulantı, kusma, ateş gibi farklı belirtiler de görülebilir ancak böbrek ve üreter özelinde gelişen ağrılı yakınmalar hayat kalitesini ciddi olarak düşüren ilk belirtilerdir. 

Böbrek ve Üreter Taşı Tanı ve Tedavisi 

Böbrek ve üreter taşının tanı sürecinde görüntüleme yöntemlerinden aktif olarak yararlanılmaktadır. Bu görüntüleme yöntemleri arasında ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi önceliklidir. Taşların tespit edilmesinin yanı sıra çevreye yaptığı etkilere dair daha kapsamlı bilgiler edinmek için ileri seviye bilgisayarlı tomografi tekniklerinden ve ürografi işleminden yararlanılabilir. 

Böbrek ve üreter taşlarının tedavisi oldukça önemlidir çünkü bu taşlar böbrekte dokusal zarar doğurabileceği gibi fonksiyonların işleyişine de zarar verebilir. Üreter özelinde de idrar yolunu kapatması halinde idrar böbreğe geri çekilir ve bu noktada kan dolaşımına girerek vücutta zehirlenme oluşturabilir. Dolayısıyla taşlar riskli bir hal almadan tedavi edilmelidir. Taşlar çoğu zaman kendiliğinden düşse de bazen bu gerçekleşmez ve taşların kırılarak düşmesi beklenir. Bunun için çeşitli lazer uygulamalarından yararlanılmaktadır. 

Böbrek ve üreter taşlarında ayrıca cerrahi yollara da başvurulabilir ve basket kateter yardımıyla taşlar dışarı çıkarılır. Bu kapsamda Üreteroskopi ve Perkütan Nefrolitotomi uygulamalarına başvurulabilir.