Gebelik Takibi

Gebelik takibi, kadın hastalıkları ve doğum branşı kapsamında gerçekleştirilen ve gebelik döneminin dönem dönem analiz edilerek gözlendiği süreci oluşturmaktadır. Gebelik takibinde rutin takipler, kontroller ve müdahaleler gerçekleştiği gibi, hasta özelinde ek uygulamalara da başvurulabilir. Eğer hasta bazı hastalıklara sahipse bu hastalıklar neticesinde gebelik takibinde ek önlemler ve ek takip kalemleri oluşabilir. Yanı sıra, gebelik döneminde ortaya çıkan bazı durumlar gebelik takibi kapsamında teşhis edilir ve gebelik takibi süresince müdahaleler gerçekleştirilir. 

Gebelik oldukça hassas bir dönem içermektedir, hem anne hem de bebek sağlığı için gebelik döneminde atılacak adımların büyük önemi bulunmaktadır. Gebelik döneminde anne adaylarının karşılaşabileceği bazı hastalıklar vardır ve olağan süreç devam ederse bu problemler kendiliğinden ortadan kalkabilir. Ancak bazı durumlarda çeşitli tedavi uygulamaları kapsamında bu problemleri kontrol altına almak ve iyileştirmek gerekebilir. Gebelik dönemini sağlıklı geçirmek, gebelik sonrası anne sağlığının da korunmasını sağlamaktadır. Anne sağlığının yanı sıra bebek için de aynı durumun geçerli olduğu söylenebilir. Gebelik döneminde anne tarafından yapılanların bebeğin yalnızca yenidoğan dönemini değil, tüm hayatını etkileyecektir. Dolayısıyla gebelik takibi oldukça titizlikle gerçekleştirilmesi gereken bir dönem içermektedir. Gebelik dönemi gebeliğin gerçekleşmesinden itibaren 40 haftalık bir dönemi kapsamaktadır ve bu 40 haftalık dönemde farklı farklı periyotlar bulunmaktadır. Gebelik takibi gebelik öncesinde de hamilelik planlaması ile başlatılabilir. Gebelik takibi ile olası tüm problemlerin erken teşhisi mümkündür, bu erken teşhisle birlikte tüm hayatı olumlu etkileyebilecek adımlar atılabilir. 

Gebelik Takibi Nasıl Yapılır?  

Gebelik takibi, gebelik ortaya çıktıktan sonra ne kadar erken başlarsa anne ve bebek sağlığı için o kadar iyi olmaktadır. Gebelik takibine başlarken öncelikle ebeveynlerin aile öyküleri dinlenir. Ailede mevcut hastalıklar öğnerilir ve risk faktörü bulunan durumlar özelinde ek tetkikler uygulanır. Anne özelinde çok sayıda değer detaylı bir şekilde analiz edilerek bu değerlerin gebelik döneminde analiz edilmesi gerçekleştirilir. Boy ve kilo gibi değerler başta olmak üzere sayısız değer takip halinde olacaktır. 

İkili test adı verilen ve kromozom temelli anomalileri araştıran tetkikler 11 ve 12. haftalarda gerçekleştirilmektedir. Bu noktada ultrasonografi görüntüleme yöntemlerinden yararlanarak bebekle alakalı bazı ölçümler de gerçekleştirilir. 

Üçlü test ise 16 ve 18. haftalarda uygulanan bir tetkiktir ve kromozom temelli farklı hastalıklar özelinde analizler içermektedir. Örneğin down sendromu gibi durumların incelemesi üçlü test ile gerçekleşmektedir. Boy ve kilo başta olmak üzere gebelik takibi değerlerinin yenilenmesi sağlanır. 

Sıradaki aşama ultrasonografi yönteminden yararlanarak bebeğe dair detaylı bir analiz çıkarılmasıdır. Bebeğin vücut sistemlerine dair incelemeler yapılacağı için bu tetkikler 20. ve 22. haftalar arasında gerçekleştirilebilir. Bebeğin içeride belli bir büyüme sürecinden geçtikten sonra bu tetkiklerin yapılması daha net sonuçlar ortaya koymaktadır. Eğer bebekle alakalı komplikasyonlar mevcutsa teşhis oluşturmak ve çeşitli önlemler almak bu noktada mümkündür. 

24. ve 28. haftalara gelindiğinde özellikle anne adayı için tehlike oluşturabilecek bir durum araştırılır. Gebelik diyabeti gebelik döneminde annelerde oluşabilen ve gebelik sonrasında ortadan kaybolan bir problem olsa da bazı durumlarda kalıcı olabilir. Bu sebeple glikoz testi gerçekleştirmek erken teşhis ve tedavi planlaması açısından oldukça önemlidir. 

Eş zamanlı olarak 27. ve 28. haftalarda kan uyuşmazlığı gibi problemler üzerinde araştırma yapılır ve eğer tanı konulabilir ise iğne tedavisi ile hastalık kontrol altına alınır. 

Bu noktadan itibaren yani 28. haftadan itibaren 36. haftaya kadar her 4 haftada bir olacak şekilde gebelik takibi devam ettirilmelidir. Bu süreçte pelvik taban muayeneleri gerçekleştirilir ve doğum sürecinin nasıl gerçekleşeceğine dair ön planlar hazırlanır. Vajinal doğum gerçekleşmesine mani olacak pelvik taban problemi çıkarsa sezaryen için hazırlık yapılabilir. Bu dönemin sonunda Nonstres test adı verilen, bebeğin bedensel bütünlüğü ve sağlığı hakkında detaylar veren tetkikler uygulanmaktadır. 

İlerleyen süreçte yani doğuma yalnızca birkaç hafta kala gebelik takibi değerleri takip edilir ve doğuma hazırlık gerçekleştirilir. Doğum zamanı geldiğinde öncelikle kendiliğinden başlaması beklenir ancak 1 haftalık süre içinde başlamazsa suni sancılarla doğum başlatılabilir. Gebelik takibi anne ve bebek sağlığı için her detayın düşünüldüğü, titizlikle gerçekleştirilen hassas bir süreç ifade eder. Anne adaylarının hem kendi hem de çocuklarının sağlığı için gebelik takibi gerçekleştirmeleri önerilmektedir.