Kemoterapi (İlaçlı Tedavi)

Kemoterapi uygulaması, ağırlıklı olarak kanser hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve hızlı büyüyen hücreleri yok etmek için kullanılan bir tedavi uygulamasıdır. Kemoterapi ilaçları oldukça güçlü maddeler içermektedir çünkü hücrelerin hızlı bir şekilde yayılımını durdurmak için bu tip maddeler kullanmak gerekmektedir. Dolayısıyla kemoterapi tedavisi ağır yan etkiler ortaya çıkarabilir. 

Kanser hastalıklarında hücre mutasyonu gerçekleşir ve ölmesi gereken hücreler ölmeden yayılmaya, çoğalmaya devam ederler. Hücre anomalisi olarak isimlendirilen bu durum neticesinde yok olması gereken hücrelerle, onların yerine gelen hücreler fazlalık hücre grubunu oluştururlar. Daha sonra bu hücreler birleşerek tümörleri meydana getirir. Kötü karakterli kanser hastalıklarında tümörler yayılmacı bir şekilde zamanla çevre dokuları etkilemeye başlar. Organlardan diğer organlara sıçrar ve vücut sistemini etkiler hale gelirler. Kemoterapi uygulaması bazen tek başına, bazen radyoterapi ile beraber uygulanmaktadır. Çoğunlukla cerrahi uygulamaların ardından, bazen de direkt olarak tedavinin kendisi olarak planlanmaktadır. 

Kemoterapi Hangi Amaçla Uygulanmaktadır?

Kemoterapi uygulamasının başlıca amacı, kanser hastalıklarında kanserli dokuların yayılımını durdurmak ve dokuların kendisini azaltmaktır. Kemoterapi uygulamalarında öncelikle başka hiçbir tedaviye gerek duyulmaksızın hastayı iyileştirmek amaçlanmaktadır. Ancak bu mümkün olmadığında kombinlenerek farklı tedavi uygulamaları ile birlikte hastanın iyileştirilmesi amaçlanır. Bu noktada özellikle cerrahi uygulamalar ön plana çıkmaktadır. Hastaların mevcut kanserli dokuları öncelikle cerrahi uygulamalar kapsamında dışarıya alınır. Kanserli doku ile birlikte çoğunlukla kanserli dokunun çevresindeki dokular da temizlenir. Daha sonra vücuttaki kanserli hücrelerin yayılmasını durdurmak ve tamamen ortadan kaldırmak için kemoterapi tedavisine başvurulmaktadır. 

Kemoterapi tedavisi her zaman diğer tedavilerden sonra değil, bazı durumlarda hastanın diğer tedavilere hazır hale gelmesini gerçekleştirmek adına kullanılmaktadır. Tüm bunların dışında palyatif kemoterapi adı verilen belirti ve bulguları kolaylaştırmak adına gerçekleştirilen kemoterapi uygulamaları da bulunmaktadır. 

Kemoterapi tedavisi, kanser hastalıkları dışında bazı bağışıklık sistemi problemlerinde ve kemik iliği hastalıklarında da kullanılmaktadır. 

Kemoterapi İlaçları Nelerdir ve Nasıl Uygulanır?

Kemoterapi uygulamalarında kullanılan çok sayıda farklı ilaç bulunmaktadır. Hastanın yaşadığı probleme ve kanser türüne göre farklı ilaç türlerinden yararlanılabilir. Hangi ilacın kullanılacağına tanı uygulamaları ve hasta özelinde yapılan araştırmalar sonucunda karar verilir. Ayrıca bu ilaçların yine kanser türüne ve boyutuna göre farklılık gösteren uygulama yöntemleri bulunmaktadır. 

Kemoterapi ilaçları arasında antimetabolitler, alkilleyici ajanlar, antrasiklinler, mitoz inhibitörleri ve topoizomeraz inhibitörleri bulunmaktadır.  

Kemoterapi tedavisinde kullanılan ilaçlar farklı yöntemlerle vücuda uygulanabilir. Çoğunlukla infüzyon şeklinde yani damar içine infüzyon ile verilerek gerçekleştirilmektedir. Bu noktada koldan iğne ile ya da göğüsten bir cihaz yardımıyla kemoterapi tedavisi gerçekleştirilebilir. Bunun dışında kemoterapi kremleri, kemoterapi iğne enjeksiyonları, kemoterapi hapları ve kemoterapi ilaçları şeklinde kemoterapi tedavi uygulamaları gerçekleştirilmektedir. 

Kemoterapi Yan Etkileri Nelerdir?

Kemoterapi yan etkileri her hastada aynı yakınmaları göstermese de genel olarak benzerlik gösteren etkiler ortaya çıkarmaktadır. Bunların başında bulantı, kusma, ishal, saç kaybı, ateş, iştahsızlık, kilo kaybı, ağır yaraları, kabızlık, kolay yaralanma gibi etkiler ortaya çıkmaktadır. Uzun süren kemoterapi tedavilerinde ise bu etkilere ek olarak akciğer dokusunda problemler, böbrek sorunları, sinir deformasyonları, kısırlık ve kalp problemleri oluşturabilir. 

Kemoterapi Uygulama Süreci

Kemoterapi tedavisine başlamadan önce kapsamlı bir tanı sürecinden geçmek gerekir. Bu tanı sürecinin sonunda kemoterapi tedavisine ihtiyaç duyulursa ilk uygulama ile süreç başlar. Kemoterapi uygulamalarına gitmeden önce hafif gıdalar tüketmek ve dinlenmiş olmak gerekir. İlk uygulama özelinde hastanın yanında bir refakatçi olması önerilmektedir. Kemoterapinin ortaya çıkardığı yan etkiler tüm tedavi sürecinde titizlikle takip edilir ve doktor tarafından bu yan etkiler özelinde ek araştırmalar yapılır. Hastanın iyileşmeye giden yolda gördüğü bu tedavi uygulamasında hayat kalitesini yüksek tutmak, kemoterapi sürecinin en önemli konularından biridir.