Ensefalitler

Ensefalit beyinde gerçekleşen enfeksiyon kökenli nörolojik hastalıklardır. Ensefalitler çok sayıda faktör üzerinden gerçekleşebilir ancak en tehlikeli ve sık görülen nedenlerin başında virüsler gelmektedir. Virüsler bulaşıcılık özelliğine sahiptir ve antibiyotikler yardımı ile yok edilemezler. Ensefalit gerçekleştiğinde beyinde bir iltihaplanma gözlemlenir. Ensefalit oluşumunda virüslerin yanı sıra bakterilerin, parazitlerin, çeşitli kimyasalların, otoimmün reaksiyonların ve mantarların etkisi bulunmaktadır. Ensefalitlerde nörolojik fonksiyon bozuklukları da görülebilmektedir. Ensefalit tanı uygulamaları bazı durumlarda hızlı bir şekilde gerçekleşse dahi bazen de teşhis edilmesi oldukça güç bir hastalığa dönüşebilir. Ensefalitler viral ensefalitler, subakut ve kronik ensefalitler, bakteriyel ensefalitler ve enterovirüs ensefalitleri olarak farklı gruplarda değerlendirilebilir ancak en sık rastlanan ensefalit türü viral gruptur. Viral ensefalitlerde ilk evrelerde bulgular grip hastalığı gibi görülebilir ancak kısa sürede şiddetli belirtiler ortaya çıkacaktır. 

Viral Ensefalitler

Viral ensefalitlerin oluşumu çok sayıda faktör üzerinden gelişebilir. Virüsler bulaşıcıdır ve bu virüs çok farklı noktadan vücuda taşınarak ensefalit oluşumunu tetikleyebilir. Aşılama öyküsü, cinsel temas, hayvan teması ya da tüketimi, deri-mukoza üzerinden transfer, çeşitli ilaçların kullanımı, seyahatler, böcek ısırıkları ve bazı mevsimsel nedenler üzerinden virüs vücuda gelebilir ve ensefalit oluşumunu tetikleyebilir. Viral ensefalitler arasında herpes simpleks, kabakulak, varisella zoster, ebstain barr, kuduz ve arbovirüs sayılabilir. 

Ensefalit Gelişiminde Görülebilecek Belirtiler Nelerdir?

Ensefalit oluşumunun ardından klinik olarak yüksek ateş gözlemlenmesi ilk sırada gelen belirtiler arasındadır. Yüksek ateş şikayetlerini ağrılı yakınmalar ve özellikle baş ağrısı takip etmektedir, aynı zamanda bilinç düzeyinde birtakım değişiklikler meydana gelebilir. Bu bilinç düzeyindeki değişiklikler neticesinde hastanın nöbet geçirmesi de ihtimaller arasındadır.

Beyin dokusunda gelişen iltihaplı yapılanmalar neticesinde motor ve duyusal sinirsel işlevlerde problemler meydana gelebilir. Davranışsal problemler doğabilir ve kişilik bozukluğu gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Başta konuşma problemleri olmak üzere yürüme problemleri ve hareket bozuklukları görülebilir. Vücutta kasılmalar meydana gelmeye başlar hatta sinir felçleri geçirmek dahi mümkün olabilir. Patolojik refleksler ve tendon refleksleri görülebilir. Ayrıca ışık hassasiyeti, halüsinasyonlar, ajite ve konfüze, hemiparezi, fotofobi ve ense sertliği gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bazı özel durumlarda solunum yolu problemleri, demans ve döküntü görülebilir. İleri seviye durumlarda hastanın komaya girme ihtimali söz konusudur. 

Ensefalitlerde Tanı Süreci

Ensefalit oluşumunda bazı durumlarda basit şikayetler oluşabilir, bazen de ani bir şekilde şiddetli durumlarla ensefalit kendisini gösterebilir. Basit şikayetler oluştuğunda bir süre farklı durumlar üzerinden değerlendirilebilir ve bu süreçte hastanın yaşadığı iltihaplı durum kötüleşebilir. Kötüleştiği takdirde acil bir şekilde sağlık kuruluşlarına başvurmak gerekecektir. Ancak bu zamana kadar olan dönemde de vücutta gerçekleşen basit olayların ardında ciddi sebepler olabileceğini unutmamak gerekmektedir. 

Ensefalit tanı uygulamalarının başlangıcında hastanın şikayeti neticesinde fiziksel muayene ve nörolojik muayene gerçekleştirilir. Bilgi alışverişinin ardından ek şüpheler doğacaktır ve bu bağlamda ek tetkiklerin yapılmasına gerek duyulacaktır. Bu tetkikler arasında manyetik rezonans yani MR görüntülemesi karakteristik tutulum gerçekleşip gerçekleşmediğini keşfetmek açısından oldukça kıymetlidir. Aynı zamanda EEG testi de Ensefalit oluşumu hakkında değerli bilgiler sunabilir. Bu şekilde tedavi sürecine daha hızlı başlanabilir. Laboratuvar sonuçları ve nöroradyolojik görüntülemeler ışığında tedavi aşamasına geçilmektedir. İhtiyaç duyulduğu takdirde omurilik sıvısı incelemesi ve biyopsi işlemi de gerçekleştirilebilir. 

Ensefalitlerde Tedavi Süreci

Ensefalit tedavisinde ana tedavi uygulamaları ensefalit oluşumunda etkili olan faktörü ortadan kaldırmak üzerine kurgulanmıştır. Ensefalit tedavisinde ilaç tedavileri ağırlıklıdır. Bu noktada direkt olarak damar yolu üzerinden uygulanan çeşitli ilaçlarla ensefalit altında yatan neden özelinde enjeksiyonlar gerçekleştirilir ve tedavi süreci başlatılır.