Astım Tanı ve Tedavisi

Astım günümüzde göğüs hastalıkları alanında belki de en sık rastlanan, ileri seviyelerinde hayat kalitesini ciddi olarak düşürme ihtimali bulunan kronik bir hastalıktır. Hava kanallarında yaşanan hassasiyet üzerinden gelişen astıma öksürük şikayeti eşlik etmektedir. Hava kanalları irili ufaklı bir şekilde konumlanmaktadır ve astım oluşan hastalarda tüm hava kanalları üzerinde hassasiyet meydana gelebilir. Astım hastalığı her yaştan hastada görülmektedir ancak henüz çocukluk çağında ortaya çıkan astım problemleri oldukça yaygındır. Astım hastalığının sürekli kapalı ortamda yaşama, sürekli tozlu ortamlarda bulunma gibi problemler üzerinden ortaya çıkabildiği bilinmektedir. 

Astım ilerledikçe ortaya çıkardığı belirtiler de fazlalaşmaktadır, özellikle hava yollarındaki etki gittikçe büyüyebilir ve hava kanallarının daralması kriz şeklinde astım atakları ortaya çıkarabilir. Astım hastalıklarında bronşlar yani hava kanalları genel olarak iltihaplıdır ancak bu iltihap mikrobik değildir. Bu iltihaplı durum neticesinde hava kanallarında çeşitli salgılar oluşur, hava kanallarının duvarlarında kasılmalar meydana gelir ve astım atağı ortaya çıkar. Astım hastalığının ortaya çıkışında sürekli tozlu yerlerde yaşamak olduğu gibi, astım ataklarını da çok tozlu bir ortamda bulunmak, yoğun koku, duman ve polen tetikleyebilir. Astım hastalıkları çoğunlukla alerjik temelli olmakla birlikte alerjiden bağımsız olarak gerçekleşen astım hastalıkları da bulunmaktadır. Alerjik astım sıklıkla kadın hastalarda ortaya çıkmaktadır ve bahar aylarının polen dönemlerinde ekstra hassasiyetle kendilerini gösterirler. 

Astım Hastalığının Nedenleri Nelerdir?  

Astım hastalığında genetik faktörlerin etkisi büyüktür, eğer aile geçmişinde bir astım öyküsü bulunuyorsa bu ailedeki diğer insanların astım hastalığı özelinde risk grubunda olduğu bir gerçektir. Ayrıca bu ailede doğacak çocukların bu hassasiyetler büyütülmeleri önem teşkil etmektedir. Bununla birlikte astım atağını tetikleyen maddelerin tamamına yoğun bir şekilde maruz kalmak astım hastalığının oluşmasında da büyük oranda etkilidir. Yoğun toz ya da kimyasal maddeler içeren ortamlarda yaşamak ya da çalışmak astım oluşumunu tetikleyebilir. Yoğun dumana, özellikle de sigara dumanına maruz kalmak ve bunu sürekli olarak yaşamak astım hastalığını tetikleyebilir. Yanı sıra gebelik döneminde annenin sigara tüketmesi, bebeklik çağında alerjenlere maruz kalmak ya da çeşitli solunum yolu hastalıklarından etkilenmek astım hastalığını ortaya çıkarabilir. Her biri hava kanallarında hassasiyet oluşturarak ileri dönemde daha sıkıntılı sonuçlar ortaya çıkarabilecek nedenlerdir.  

Astım Hastalığının Belirtileri Nelerdir? 

Astım hastalığında en sık karşılaşılan belirti nefes alırken zorlanma ya da nefes esnasında içeriden ses çıkmasıdır. Bu ses genelde bir hırıltı gibi kendini göstermektedir. Yanı sıra öksürük astım hastalığında en çok görülen belirtiler arasındadır, hatta astım atakları gerçekleştiğinde hastalar öksürük krizi yaşayabilirler. Göğüsta ağrı ve sıkışmanın yanında genel olarak nefes problemleri ve nefes darlığı çekmek astım hastalığı belirtileri arasındadır.

Astım atağı oluştuğunda hava kanallarında ödem ve salgı gelişir, böylece hava kanallarında ekstra bir darlık söz konusu olur. Bu durum ortaya çıktığında göğüs bölgesinde ağrı oluşur ve öksürükler başlar. Astım atağı oluştuğunda gece, özellikle sabaha karşı şiddeti daha fazla artar ve hastanın hayat kalitesi büyük oranda düşer. Ortaya çıkan bu atak kendiliğinden geçebileceği gibi müdahaleye de ihtiyaç duyulabilir.    

Astım Hastalığının Tanı ve Tedavisi 

Astım hastalığında tanı süreci, göğüs hastalıkları doktoruyla bilgi alışverişi sağlamakla başlamaktadır. Astım hastalığında şüphe uyandıracak bilgiler elde edildiği takdirde doktor ek tetkikler isteyebilir ancak çoğunlukla bilgi alışverişi bile teşhis için yeterli olmaktadır. Özellikle astım atağına benzer bir durum yaşandıysa ve tekrarlanıyorsa astım şüphesi daha kolay oluşmaktadır. Daha sonra solunum fonksiyon testi, alerji testi, burun salgı testi ve akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi gibi bazı görüntüleme yöntemlerine başvurulur. 

Astım tedavisinde hastalığın karakteri ve hangi boyutta olduğu önemlidir. Alerjik astımlarda çeşitli ilaçlar ve hayat tarzı değişiklikleri ile hastanın hayat kalitesi düşmeden yaşaması sağlanabilir. Astım atağı yaşandığı esnada hastanın rahatlayabilmesi için bazı spreyler kullanılmaktadır. Aynı zamanda kortizon tedavisi de gerçekleştirilebilir. Bu noktada kortizon uygulaması da sprey olarak kullanılabilir. Kullanılan ilaçlar ve dozlar hastalar özelinde farklılık gösterebilir. Astım hastalığında mücadelede hayat tarzı değişiklikleri gerçekleştirmek hastanın büyük oranda rahatlamasını sağlayacaktır.