Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi

Çocuk kalp ve damar cerrahisi yenidoğan dahil olmak üzere çocukluk çağı kalp hastalıklarının cerrahi tedavisi ile ilgilenmektedir. Çocukluk çağında görülen kalp hastalıkları doğumsal ve edinsel olarak ikiye ayrılmaktadır. Ancak görülen hastalıkların büyük bir bölümünü doğumsal kalp hastalıkları oluşturur.

Doğumsal kalp hastalıkları kalpte ya da kalbin damarlarında doğumdan itibaren görülen yapısal bozukluklardır. Kalbin sağlıklı çalışmasını engelleyen bir ya da birden fazla sorunu kapsayabilir. Bazı konjenital kalp rahatsızlıkları herhangi bir soruna neden olmasa da bazıları kişinin yaşamını tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir. Genetik faktörlerin hastalıkların görülmesinde rol oynadığı bilinmektedir. Ayrıca gebelik döneminde annenin beslenme düzeni, ilaç ya da sigara kullanıp kullanmaması, diyabet ya da obezite gibi sağlık koşulları doğumsal kalp hastalıklarının görülme ihtimalinde artışa neden olabilir. 

Doğumsal Kalp Hastalıkları Tanısı

Doğumsal kalp hastalıkları belirtilerinin çoğu zaman ebeveynleri rahatsız edecek düzeyde olmaması nedeni ile bu hastalıklar genellikle rutin muayeneler sırasında teşhis edilmektedir. Doğumsal kalp hastalıkları en sık rastlanan doğuştan anomali durumudur. Gebelik sürecinde yapılacak düzenli kontroller ile doğuştan kalp hastalıkları teşhis edilebilir. Doğuştan kalp hastalıkları gebeliğin 16. haftasından itibaren “fetal ekokardiyografi” ile teşhis edilebilmektedir. Özellikle anne adayı kalp hastalıkları için risk taşıyorsa fetal ekokardiyografiye mutlaka başvurulmalıdır. Fetal ekokardiyografi ile doğumsal kalp hastalıkları %80 ile %90 doğrulukla doğum öncesinde tespit edilebilmektedir. 

Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi

Doğumsal kalp hastalıklarının tedavisi hastalığın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Tedavi sürecinde kalbin daha verimli çalışmasına yardımcı olabilecek çeşitli ilaçlar önerilebilir. Bazı doğumsal kalp hastalıklarının tedavisinde kalp fonksiyonlarının iyileştirilmesi için bir veya birden fazla cerrahi işleme başvurulması gerekebilir. 

Çocuk Kalp ve Damar Cerrahisi Sonrası

Doğumsal kalp hastalıkları bazı durumlarda iyileştirilebilse de birçok insan ömür boyu takip randevularına ihtiyaç duyacaktır. Tedavi gördükten yıllar sonra kişide kalp ritim ve ileti bozuklukları, kalp romatizması ya da kalp yetmezliği gibi farklı kalp hastalıkları gelişebilir. Bu nedenle doğumsal kalp hastalığı bulunan kişinin kontrollerini aksatmaması önem taşır. Doğumsal kalp hastalıklarında bazı durumlarda çocukluk döneminden sonra ek cerrahi işlemlere ihtiyaç duyulabilir. 

Ventriküler Septal Defekt (VSD) Nedir?

Ventriküler Septal Defekt (VSD) ile çocukluk çağında oldukça sık karşılaşılmaktadır ve tüm doğumsal kalp hastalıklarının yaklaşık %20’sini oluşturmaktadır. Ventriküler Septal Defekt (VSD) kalbin iki karıncığı arasındaki duvarda açıklık oluşmasıdır. Açıklık nedeniyle sol karıncıktaki oksijenlenmiş kan sağ kalbe ve buradan da akciğerlere gider. Bu durum kalbin daha fazla çalışmasına ve akciğer atardamarlarında basıncın artmasına yol açar. İki karıncık arasında oluşan delik farklı boyutlarda olabilir. Küçük delikler herhangi bir soruna neden olmayabilir ve zaman içinde kendi kendine kapanabilir. Ancak daha büyük boyutlardaki deliklerin ortaya çıkarabileceği olası komplikasyonların önüne geçmek için yaşamın erken dönemlerinde cerrahi işlemlere başvurulması gerekebilir. 

Ventriküler Septal Defekt (VSD) semptomları deliğin büyüklüğüne ve ilişkili diğer kalp sorunlarının olup olmadığına göre değişiklik gösterecektir. Küçük delikler genellikle rutin muayene sırasında üfürümün duyulması ile tesadüfen keşfedilir. Daha büyük deliklerde üfürüm duyulmasının yanı sıra kalp yetmezliği semptomları da görülmektedir. Genellikle yaşamın ilk günleri, haftası ya da ayları içinde belirtiler ortaya çıkar. Hızlı nefes alıp verme, nefes darlığı, emerken aşırı terleme ve yeterli düzeyde kilo alamama belirtileri arasında sayılabilir. Kesin tanı muayene ve ekokardiyografi ile koyulur. 

Ventriküler Septal Defekt (VSD) tanısı konulduktan sonra çocuk büyüdükçe eğer delik kendi kendine küçülmüyorsa ya da delik büyükse cerrahi işlemlere başvurulması gerekebilir. Cerrahi tedavi deliğin yama ile kapatılmasını ve kan kaçağının engellenmesini amaçlar. İşlem sonrası çocuğun tıbbi durumuna bağlı olarak doktor yapılacak takip randevuları hakkında aileyi bilgilendirecektir.