Sporcu Beslenmesi

Sporcu beslenmesi, sporcunun yaptığı spor çerçevesinde ona en yüksek performansı sunacak beslenme unsurlarının sağlaması olarak özetlenebilir. Elbette bu noktada yüksek performansın yanı sıra sporcu sağlığının korunması da ana amaçlar arasında yer almaktadır. Sporcular için en önemli konulardan bir tanesi devamlılıktır. Sporcuların ihtiyaç duydukları besin değerleri kapsamında zengin gıdalarla beslenmesi, sağlıklı ve fit bir vücuda sahip olmaları onların performansı ve devamlılığı için oldukça önemlidir. Yalnızca sporcuların değil her insanın ideal kilosu gereği günlük tüketmesi gereken bir kalori bulunmaktadır. Günlük ihtiyacımız olan enerji kapsamında kalori belirlenir ve buna göre tüketim yapılır. Sporcuların günlük rutinleri yoğun antrenmanlar içerdiği için sporcuları ihtiyaç duyduğu enerji miktarı daha fazla olacaktır. Böylece daha fazla kalori tüketmeleri gerekebilir. Dolayısıyla sporcu beslenmesi planlanarak sporcunun ihtiyaç duyduğu şekilde beslenmesi sağlanır. 

Spor dalları birbirinden oldukça farklıdır, bu spor dallarına yapılan hazırlık ve form tutuşu da birbirine göre değişiklik gösterir. Dolayısıyla spordan spora beslenme programlarında da farklılık olabilir. Sporcu beslenmesinde sporcunun mevcut kilosu, yaşı, cinsiyeti gibi kişisel özelliklerinin yanı sıra yaptığı sporun da planlamada rolü bulunmaktadır. Yapılan spor nezdinde sporcunun ideal kilosu dışında bir kiloda olması gerekebilir. Yanı sıra yağ kas oranı her spora göre farklılık gösterebilir. Bir maraton koşucusu ile kısa mesafe koşucusu arasında bile farklı yetenekler ön plana çıkmaktadır. Her farklılık için farklı beslenme alışkanlıklarını izlemek gerekir. Sporcuların sağlığı, enerji ihtiyaçları, kas ve yağ oranı dengesinin sağlanması, yüksek performans ve yüksek performansta devamlılık için sporcu beslenmesi adımlarının takip edilmesi şarttır. Bu bağlamda sporcunun gerçekleştirdiği egzersizler de hesaplanarak enerji ihtiyacı hesaplanır. Sıvı tüketiminin ne kadar olması gerektiğine karar verilir. Dolayısıyla sporcu beslenmesi çok sayıda değişken içerir ve her sporcu için biricik programlar hazırlanır. Sporcu beslenmesi öncesinde vücut analiz ölçümleriyle planlamaya başlamak oldukça önemlidir. 

Vücut Analizi ile Sporcu Beslenmesine Hazırlık

Vücut analizinin sporcular için önemli büyüktür çünkü sporcular çok sayıda mikro ve makro hesaplama çerçevesinde aktivitelerini gerçekleştirmektedirler. Vücut analizi uygulaması da sunduğu detaylı verilerle sporcuların mikro ve makro hesaplamalarını yapmalarını kolaylaştırır. Vücut kas oranı, yağ oranı, kemikli ve kemiksiz kütle oranı, su oranı gibi değerlerle alakalı çok sayıda bilgi bu analizler doğrultusunda ortaya çıkmaktadır. Üstelik vücut analizi vücudun her bölgesinin detaylarını da paylaşır. Örneğin sağ kol kas ve yağ oranı ve sol kol kas ve yağ oranı gibi değerler de ortaya çıkar. Böylece antrenman programlarını da vücut analizi ile şekillendirmek mümkündür. Vücut analizi ile günlük kalori ihtiyacını ortaya çıkarmak mümkün olacaktır. Bu hesaplama egzersiz antrenmanları ile birlikte değerlendirildiğinde günlük tüketilmesi gereken protein, karbonhidrat ve yağ oranlarına ulaşılabilir. 

Sporcu Beslenmesi Nasıl Yapılır? 

Sporcu beslenmesi kişisel özelliklere ve yapılan spora göre değişiklik göstermektedir. Her sporcunun kendi yaptığı spor ve sporun şiddeti neticesinde ihtiyaç duyduğu bir form vardır. Dolayısıyla sporcu beslenmesinde tüm bu parametreler neticesinde program planlaması yapılır. 

Sporcunun analizler çerçevesinde yapacağı sporda en verimli olduğu form bulunur ve bu ideal üzerinden beslenme planlaması yapılır. Bu ideale ulaştıktan sonra çoğu sporda bu kiloyu korumak gerekir. Ancak bazı özel dönemlerde sporcuların kilo almaları ya da vermeleri gerekebilir. Kilo almaya çalışan sporcuların birçoğunda kas kazanımı önceliklidir. Dolayısıyla bu noktada antrenman programına göre hazırlanan beslenme programlarıyla ilerlemek gerekir. Kilo alırken şiddetli antrenmanlar yaparak kas kazanımı yükseltilir ve zengin besin değerleri ile süreç devam ettirilir. Bazı durumlarda sporcular kilo alma döneminde yağ da alabilirler, en sonunda istedikleri kas kütlesine ulaştıklarında kısa süreli definasyon ile fazla yağı yakıp mevcut kas kütlelerini koruyabilirler. 

Kilo vermek ya da fazla yağ yakmak isteyen sporcuların definasyon dönemini geçirmeleri gerekebilir. Bu dönemde protein yönünden yüksek gıdalar tüketen sporcular, düşük karbonhidrat ve faydalı yağlarla ihtiyaç duydukları kaloriyi tamamlarlar. Kilo almak isteyen sporcular kalori fazlası oluştururken, vermek isteyen sporcuların kalori açığı yapmaları gerekmektedir. 

Sporcu beslenmesinde zararlı yağlar, şeker ve şekerli gıdaların  yanı sıra ağır karbonhidratlar kesinlikle tüketilmez. Vitamin ve mineral yönünden zengin gıdalar tercih edilir ve ihtiyaç duyulduğu takdirde supplement desteği alınır. 

Sporcu Beslenmesi Önemi Nedir? 

Sporcular için yaptıkları sporda devamlılık oldukça önemlidir. Devamlılığın arkasında iki faktör bulunmaktadır, sağlık ve performans. Sporcu beslenmesi, gerek sporcu sağlığının korunmasında gerekse de sporcu performansının yükseltilip bu seviyede tutulmasında direkt etkiye sahiptir. Günlük enerji ihtiyacını, sağlıklı besin değerlerinden almayan, kas kuvvet için yeterince protein ve amino asit yönünden zengin gıda tüketmeyen sporcuların performanslarındaki verim azalacaktır. Elbette sağlıklı beslenmenin insanları çok sayıda hastalıktan koruduğu da bilinmektedir. Dolayısıyla tüm bu etkenler sporcu beslenmesini önemli hale getirir.