Hormon Bozuklukları

Hormon bozuklukları kan basıncı, metabolizma, büyüme ya da üreme gibi vücut için hayati fonksiyonları düzenleyen hormonların az ya da fazla salgılanması sonucu görülür. Endokrin sistem oldukça karışık bir salgı bezi grubudur. Stres, çeşitli enfeksiyonlar ya da elektrolit dengesindeki değişiklikler hormon seviyelerini etkileyebilir. Diyabet ve tiroid hastalığı gibi metabolik hastalıklar kişinin farklı hormonlar ile ilgili sorunlar yaşamasına neden olabilir.

Hormonlar bedenin kimyasal habercileridir. Endokrin bezlerde üretilen güçlü kimyasallar kan dolaşımı ile ulaştığı doku ve organlara ne yapmaları gerektiğini iletir. Metabolizma ve üreme de dahil olmak üzere birçok hayati fonksiyonun kontrol edilmesini sağlar. Hormonlar aynı zamanda vücudun çalışması için gerekli enerjinin sağlanmasına da yardımcı olurlar. Bu nedenle hormon seviyelerindeki küçük bir değişikliğin dahi vücut üzerinde ciddi etkileri olabilir. Hormon bozukluğunun altında yatan nedeninin tedavi edilmesi oldukça önemlidir.

Hormon Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Hormonlar kişinin genel sağlığında ayrılmaz bir rol oynar. Bu nedenle hangi hormonun etkilendiğine bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte çok çeşitli semptomlar görülebilir. Hormon bozukluklarının genel belirtileri arasında kilo alma, soğuğa ya da sıcağa karşı hassasiyet, kabızlık ya da ishal, açıklanamayan kilo kaybı, kaslarda güçsüzlük, sık idrara çıkma, saçlarda zayıflama, cinsel dürtüde azalma, depresyon ve terleme sayılabilir.

Hormon Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?

Hormonlar endokrin sistemdeki bezler tarafından üretilen kimyasallardır. Hormonlar kan dolaşımından doku ve organlara ulaşır; organlara ne yapacağını ve ne zaman yapacağını söyleyen mesajlar gönderir. Hormonların birçok vücut sürecini düzenlemek için hayati önem taşımaları nedeniyle hormonal dengesizlik çok çeşitli vücut fonksiyonlarının etkilenmesine neden olabilir. Metabolizma, iştah, kalp atış hızı, uyku döngüleri, üreme, genel büyüme ve gelişme, ruh hali ve stres seviyeleri ve vücut ısısı bu vücut fonksiyonlarına örnek gösterilebilir.

Hormon bozukluklarının birçok olası nedeni vardır. Hangi hormonların ve bezlerin etkilendiğine bağlı olarak altta yatan neden değişiklik gösterecektir. Ana endokrin bezleri; hipotalamus, hipofiz bez, tiroid bezi, paratiroid bezi, pankreas, adrenal bezler, gonad bezleri ve pineal bezdir. Hormon bozukluklarının yaygın nedenleri arasında şeker hastalığı, hipotiroidizm, hipogonadizm, cushing sendromu, tiroidit, hormon tedavileri, tümörler, yeme bozuklukları, stres, bazı ilaçlar, kanser tedavileri ya da travmalar sayılabilir.

Hormon Bozuklukları Teşhis ve Tedavisi

Hormon bozukluğu tanısı için başvurulan tek bir test yoktur. Görülen semptomlara bağlı olarak bir veya birden fazla test önerilebilir. Çoğu hormon bozukluğu kan testleri ile tespit edilebilmektedir. Kişinin tiroid, östrojen, testosteron ve kortizol seviyesini ölçmek için kan testleri yapılacaktır. Rahim, yumurtalık, testis, tiroid ya da hipofiz bezlerinin görüntüleri için ayrıca ultrasona başvurulabilir. Hormon bozukluğu tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir.

Hormonların metabolizma fonksiyonlarında ve vücudun enerji kullanımında oldukça kritik görevleri vardır. Hipotiroidizm ya da Cushing Sendromu gibi hormon bozuklukları aşırı kilo alımına neden olabilir. Cushing Sendromu ile vücudun aşırı kortizol üretimi sonucu karşılaşılır. Bu durum iştah artışına neden olmaktadır. Hipotiroidizm tiroidin sağlıklı çalışmaması sonucu yeteri kadar hormon üretilmemesine neden olur. Bu da metabolizmada çeşitli derecelerde yavaşlama olduğu anlamına gelir. Hipotiroidizme sahip kişilerde saçlarda dökülme, iştahsızlık, kilo alma, vücut kıllarında azalma, terlemede azalma, soğuğa karşı hassasiyet ya da nabız sayısında azalma gibi semptomlarla karşılaşılabilir. Menopoz sonrası kadınlarda sıkla karşılaşılan kilo alımının nedeni de metabolizmanın yavaşlamasıdır. Kişi günlük beslenme ve egzersiz düzenine devam etse dahi bu dönemde kilo alımı görülebilir. Hormon bozukluğunu tedavi etmenin yolu altta yatan nedenin tedavi edilmesidir. Bu nedenle kişi hormon bozukluğundan vaya hormon bozukluğu ile bağlantılı çeşitli hastalıklardan şüphelendiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır.